29 دی 1398

کلسترول خون

دسته بندی: بیماری های قلب و عروق نویسنده: ایران درمان بازدید: 1228
کلسترول خون

کلسترول ماده مومی شکل و چربی مانندی است که در کبد و سلول های دیگر ساخته می شود . همچنین در برخی مواد غذایی خاص ، مانند محصولات لبنی ، تخم مرغ ، و گوشت یافت می شود .

بدن همه ما به برخی از کلسترول ها برای عملکرد درست نیاز دارد . دیواره های سلول آن ، که به عنوان غشاء نیز شناخته می شود ، برای تولید هورمون ها ، ویتامین D و اسیدهای صفراوی که در هضم چربی ها به شما کمک می کند ، به کلسترول نیاز دارند .

اما بدن تنها به مقدار محدودی از کلسترول نیاز دارد. هنگامی که بیش از حد کلسترول بالا رود ، در سلامتی بدن اختلال ایجاد می شود ، و ممکن است باعث پیشرفت بیماری هایی چون بیماری های قلبی شود .

کلسترول و بیماری قلبی

وقتی کلسترول بیش از حد در بدن وجود دارد ،ممکن است پلاک ضخیم و سختی -  در شریان ها تشکیل شود . هنگامی که رسوبات پلاک فرم ، ساخته شده در شریان  فضای جریان خون را کم می کند . با گذشت زمان ، این تجمع باعث سخت شدن سرخرگها می شود ، که به آن آترواسکلروز نیز می گویند . این امر می تواند به بیماری های قلبی منجر شود .

هنگامی که به اندازه کافی خون به همراه اکسیژن به عضله قلب نرسد ، شما ممکن است دچار درد قفسه سینه به نام آنژین شوید . اگر رگهای خونی که به همراه اکسیژن به بخشی از قلب خون رسانی می کنند به طور کامل مسدود شود ، احتمال حمله قلبی بالا می رود.

انواع کلسترول

کلسترول با اتصال به یک پروتئین در طول رگ های خونی به حرکت خود ادامه می دهد . ترکیب پروتئین و کلسترول لیپوپروتئین گفته می شود . سه نوع از لیپوپروتئین ها در خون شما وجود دارد : لیپوپروتئین با چگالی بالا، چگالی کم ، و تراکم بسیار کم . نوع خاص هر یک بستگی دارد به این که چه مقدار پروتئین همراه با چربی وجود دارد .

  • لیپوپروتئین های کم چگال (LDL)  کلسترول "بد" نیز نامیده می شوند به دلیل اینکه می توانند باعث تجمع پلاک در دیواره شریان ها شوند . هرچه LDL بیشتری در خون وجود داشته باشد ، بیشتر خطر ابتلا به بیماری های قلبی وجود دارد .
  • لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) نیز کلسترول "خوب" نامیده می شود . این نوع کلسترول کمک می کند تا بدن  LDL را دفع کند . حفظ سطح بالایی از HDL خوب است . اگر سطح HDL شما کم شود خطر ابتلای شما به بیماری قلبی بالا می رود.
  • لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) از آن جهت شبیه به LDL است که بیشتر حاوی پروتئیناست تا چربی .
  • تری گلیسیرید ، نوع دیگری از چربی است ، توسط VLDL در خون انتقال می یابد . کالری اضافی ، الکل ، یا قند در بدن تبدیل به تری گلیسرید شده و در سلول های چربی بدن شما ذخیره می شود .

چه عواملی بر سطح کلسترول تاثیر می گذارد ؟

عوامل گوناگونی می تواند بر سطح کلسترول تاثیرگذار باشد. آنها عبارتند از:

  • رژیم غذایی . چربی اشباع شده و کلسترول در مواد غذایی که می خورید سطح کلسترول را افزایش می دهد . برای کاهش سطح کلسترول خود سعی کنید چربی اشباع شده و میزان کلسترول را در رژیم غذاییتان کاهش دهید .
  • کاهش وزن . علاوه بر اینکه اضافه وزن یک عامل مخاطره آمیز برای بیماری های قلبی است ، می تواند کلسترول را نیز افزایش دهد . کم کردن وزن می تواند به کاهش LDL و کلسترول تام کمک کند . هم چنین می تواند سطح HDL را نیز افزایش دهد .
  • ورزش . ورزش منظم می تواند LDL را کاهش و HDL را افزایش دهد . در بیشتر روزها شما باید سعی کنید به مدت حداقل 30 دقیقه فعالیت جسمی داشته باشید .
  • سن و جنس . همانطور که سنتان بیشتر می شود ، سطح کلسترولتان نیز افزایش می یابد . قبل از یائسگی ، زنان معمولا سطوح پایین تری از کلسترول تام را نسبت به مردان دارند . پس از یائسگی ، هر چند ، سطوح LDL زنان رو به افزایش می گذارد .
  • دیابت. دیابت کنترل نشده ، سطح کلسترول خون را افزایش می دهد . کنترل دیابت می تواند باعث ایجاد کاهش در میزان کلسترول شود .
  • وراثت. ژنهای شما تا حدی مقدار کلسترول بدن تان را تعیین می کند . کلسترول خون بالا می تواند در خانواده ها ارثی باشد .

چه میزان کلسترول مخاطره آمیز خواهد بود؟

همه افراد از سن 20 سالگی به بعد باید سطوح کلسترول خود را حداقل هر پنج سال یک بار باید کنترل کنند .

دکتر ممکن است آزمایش کلسترول به صورت غیر ناشتا یا آزمایش کلسترول به صورت ناشتا را توصیه کند.آزمایش در حالت غیر ناشتا کلسترول تام و کلسترول HDL را نشان می دهد . آزمایش در حالت ناشتا ، پروفایل چربی و یا اندازه گیری لیپوپروتئین نام دارد، که LDL، HDL و کلسترول تام شما را اندازه گیری می کند . این آزمایش تری گلیسیرید را نیز مشخص می کند .

دانستن مقدار کلسترول شما مهم است زیرا این مقدار بخشی از یک معادله است که کمک می کند دکتر شما این را که آیا در معرض خطر داشتن مشکل قلبی و یا سکته مغزی در 10 سال آینده هستید یا نه را تعیین کند . به محض این که خطر شناخته شد ، شما با کمک دکترتان می توانید برنامه ریزی را برای کاهش آن تعیین کنید . بخشی از این طرح ممکن است شامل کاهش سطح کلسترول خونتان باشد.عوامل دیگر . برخی داروها و شرایط پزشکی می تواند باعث بالا رفتن کلسترول شود .

چگونه می توانیم کلسترول و خطر بیماری قلبی را کم کنیم ؟

چند تغییر ساده می تواند به پایین آوردن کلسترول و خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک کند:

  • خوردن غذاهای کم کلسترول . انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که محدود کردن متوسط مصرف کلسترول روزانه به کمتر از 300 میلی گرم می تواند در پایین آوردن کلسترول مفید باشد . اگر شما در حال حاضر بیماری قلبی دارید ، باید مصرف روزانه تان را به کمتر از 200 میلی گرم محدود کنید . می توانید به طور قابل توجهی کلسترول موجود در رژیم غذایی تان را با اجتناب از غذاهای پر چربی اشباع شده و غذاهای حاوی مقادیر زیادی از کلسترول کاهش دهید.
  • ترک سیگار. سیگار کشیدن HDL ("خوب") کلسترول را کاهش می دهد. این روند می تواند معکوس شود اگر شما سیگار را ترک کنید.
  • ورزش. ورزش HDL را  در برخی افراد افزایش می دهد. حتی اگر فعالیت های متوسط ، در روز انجام شود ، می تواند به کنترل وزن ، دیابت و فشار خون بالا - و کاهش تمام عوامل خطرساز برای بیماری قلبی کمک کند .
  • مصرف برخی داروهای کاهش کلسترول که دکتر به شما تجویز می کند . گاهی اوقات ایجاد تغییر در رژیم غذایی و افزایش فعالیت های ورزشی برای پایین آوردن کلسترول کافی نیست. شما همچنین ممکن است به یک داروی کاهنده کلسترول نیز نیاز پیدا کنید .

چگونه کلسترول بالا درمان می شود؟

هدف اصلی در پایین آوردن کلسترول کاهش LDL و افزایش HDL است . دو راه کلیدی برای پایین آوردن کلسترول وجود دارد:

داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای داشتن قلبی سالم و مصرف داروهای کاهنده کلسترول.

پزشکان "اهداف" خود را برای کاهش LDL بر اساس میزان شانس فرد در داشتن مشکل قلبی یا سکته مغزی در 10 سال آینده تعیین می کنند. برای تعیین میزان در معرض خطر بودن فرد ، دکتر شما چندین عامل از جمله موارد زیر را در نظر می گیرد :

  • مقدار کلسترول
  • سن
  • عادات غذایی
  • سیگار کشیدن
  • فشار خون
  • استفاده داروهای ضد فشار خون

هم چنین دکتر تشخیص می دهد که آیا فرد مبتلا به بیماری قلبی یا دیابت هست یا خیر . هنگامی که خطر ابتلا به این بیماری ها شناخته شد ، فرد بیمار به همراه دکتر استراتژی هایی را برای دستیابی به کلسترول پایین و حفظ سطح کلسترول سالم در خون در نظر می گیرند . این استراتژی می تواند تنها روی انتخاب شیوه سالم زندگی تمرکز کند . هم چنین می تواند شامل مصرف دارویی خاص شود که کلسترول را کاهش می دهند .

اگر فرد در معرض خطر بیماری قلبی باشد نیاز به دارو خواهد داشت ، دکتر با تجویز دارو کلسترول فرد را 30-50٪ کاهش می دهد .

چه داروهایی در درمان کلسترول بالا مورد استفاده قرار می گیرند ؟

داروهای کاهش کلسترول عبارتند از:

  • استاتین ها
  • نیاسین
  • رزین های اسید صفراوی
  • فیبرات ها

از میان این موارد ، استاتین تنها داروی ثابت برای جلوگیری از حملات قلبی می باشد . این داروها  زمانی که با رژیم غذایی کم کلسترول ترکیب شوند موثر ترین خواهند بود .

علائم کلسترول بالا چیست؟

کلسترول بالا هیچ نشانه ای ندارد . بنابراین شما به طور کامل غافل از این هستید که سطح کلسترول خونتان روز به روز در حال افزایش و رسیدن به نقطه بحرانی است . به همین دلیل مهم است که از مقدار کلسترول خونتان مطلع شوید . اگر سطح کلسترولتان بسیار بالا است ، کاهش آن خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهد . و اگر در حال حاضر بیماری قلبی دارید ، کاهش کلسترول می تواند شانس شما را از ابتلا به حمله قلبی یا مرگ ناشی از بیماری قلبی کاهش دهد .

چگونه می توان از میزان کلسترول مطلع شد و میانگین آن چقدر است ؟

اگر سنتان از 20 بیشتر است ، دکترتان باید سطوح کلسترول شما را حداقل هر پنج سال یکبار با انجام آزمایش مورد بررسی قرار دهد . هر آنچه برای اندازه گیری میزان کلسترول مورد نیاز است در آزمایش خون ساده ای به نام پروفایل چربی وجود دارد . این تست به شما موارد زیر را نشان می دهد :

  • سطح کلسترول تام
  • سطح LDL
  • سطح HDL
  • تری گلیسرید

غذاهای خوشمزه ای که به سلامت قلب کمک می کند

اگر دارای فشار خون و کلسترول بالا هستید ، و یا سابقه بیماری قلبی دارید ، در معرض خطر بیشتر حمله قلبی و سکته مغزی خواهید بود . شما می توانید خطر ابتلای خود را با ایجاد این تغییر کوچک کاهش دهید : در هر وعده غذایی ، غذاهایی که برای قلبتان خوب است را انتخاب کنید .

بیشتر رژیم های غذایی در مورد مواد غذایی است که نباید بخورید . در عوض ، یک رویکرد مثبت را در پیش گیرید و بر روی غذاهایی که برایتان خوب است تمرکز کنید .

بیشتر از سبزیجات ، میوه ها و غلات سبوس دارمصرف کنید . فیبر موجود در این مواد غذایی کمک می کند تا کلسترول "بد"  LDLدر خونتان کمتر شود . این مواد غذایی را در در هر وعده غذایی در بشقابتان قرار دهید تا به این مقادیر روزانه دست یابید : حداقل 5 فنجان از میوه ها و سبزیجات و سه وعده 1 اونسی از غلات سبوس دار در روز مصرف کنید .

از دانه ها بیشتر مصرف کنید ، مانند حبوبات (مثل عدس)، و آجیل .

برنامه هفتگی شما این باشد : 4 مشت از انواع دانه های موجود در آجیل ، دانه ها، حبوبات مانند لوبیا سیاه و سفید، نخود ، یا عدس .

مصرف چربی های سالم را در برنامه غذاییتان وارد کنید چرا که برایتان مفید است . چربی های اشباع نشده مفید ، از جمله کلزا، زیتون، روغن بادام زمینی و غیره مفیدند . این روغن ها به احتمال زیاد کمتر از کره و یا گوشت خوک به مسدود شدن شریان ها منجر می شوند .

ماهی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است را بیشتر مصرف کنید ، از جمله ماهی تن ، ماهی آزاد ، ساردین و غیره . امگا 3 تری گلیسیرید را  پایین بی می اورد ، با پلاک های موجود در شریان ها مبارزه می کند ، فشار خون و خطر ابتلا به ریتم غیر طبیعی قلب را کاهش می دهد .

آتیه غرب

مقالات مرتبط

ترومبوز سیاهرگ عمقی یا DVT (مخفف عبارت Deep vein thrombosis ) به تشکیل لخته خون در داخل سیاهرگ گفته میشود که معمولا در اعماق پا اتفاق می افتد. هر ساله حدود نیم...
مردی که تصور می کرد کمرش مشکل دارد به دکتر مراجعه کرد ، ولی متوجه شد که پاهایش او را آزاد می داده ، در آخر مشخص شد که در پا زندگی او را نجات داده است. فرد دی...